Franz Liszt (1811 - 1886) był wybitnym węgierskim muzykiem XIX wieku, znanym z pracy jako kompozytor, pianista, pedagog i dyrygent. Do jego najsłynniejszych dzieł należą wiersze symfoniczne, utwory na fortepian i kompozycje muzyki sakralnej..
Jego wirtuozeria muzyczna była niezwykła. Zrewolucjonizował dziedzinę harmonii, ponadto Liszt zyskał rozgłos w zachodnim społeczeństwie ze względu na swój talent pianisty i był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Nowej Szkoły Niemieckiej..
Liszt nauk muzycznych uczył się od najmłodszych lat od swojego ojca, który był utalentowanym entuzjastą fortepianu. To on przekazał swoją wiedzę młodemu Franzowi, który okazał się kimś więcej niż utalentowanym uczniem..
Swoją formalną edukację rozpoczął w Wiedniu. Tam udało mu się w ciągu dwóch lat stworzyć reputację cudownego dziecka, a potem już przygotowywał się do niektórych kawałków. Następnie młody Liszt przeniósł się do Paryża, gdzie jego sława ugruntowała się niemal natychmiast i katapultowała go w całej Europie..
Religia była kolejnym ważnym aspektem jego życia, podobnie jak duch miłosierdzia, o którym zawsze myślał Liszt. Prawie cały swój majątek ofiarował kościołowi i działaniom na rzecz wspólnoty, ponadto regularnie organizował koncerty charytatywne, a na koniec poświęcił się życiu zakonnemu, gdy został wyświęcony..
Franciszek Liszt włożył także część swojego wysiłku w odnowienie pokoleń muzyków i kompozytorów, pracując jako nauczyciel, przyczynił się także do upowszechnienia twórczości tych, którzy nie mieli uznania i sławy..
Jego dynamizm w działaniu przyniósł mu reputację, która go wyprzedziła. Ta energia i mistrzostwo w wykonywaniu swojej pracy nie były darmowe, ponieważ spędzał dużo czasu na doskonaleniu swojej techniki i zdobywaniu wiedzy od wielkich mistrzów..
Indeks artykułów
Liszt Ferenc, węgierska forma jego imienia, urodził się 22 października 1811 roku w Raiding, będącym wówczas częścią Królestwa Węgier. Jego ojciec nazywał się Adam Liszt, a matka Anna Lager. Z jednej uzyskał żyłę muzyczną, z drugiej zaś zaangażowanie religijne.
Ojciec Liszta grał na pianinie, skrzypcach, wiolonczeli i gitarze, a także otarł się o osobowości ówczesnej sceny muzycznej. Adam Liszt był zatrudniony przez księcia Nikolausa II Esterházy, innego melomana, który miał własną orkiestrę.
Młody Franciszek Liszt pierwsze lekcje gry na fortepianie pobierał od ojca i szybko zdobył wiedzę wystarczającą do wykonania koncertu w wieku zaledwie 9 lat..
Książę Esterházy zainteresował się młodym mężczyzną i po koncercie w domu szlachcica Liszt uzyskał wsparcie finansowe od pięciu dżentelmenów (każdy wniósł 600 guldenów austriackich), aby formalnie kontynuować swoją edukację muzyczną..
W Wiedniu jego nauczycielem teorii muzyki był Salieri, a nauczycielem fortepianu Karl Czerny. Dwa lata po rozpoczęciu jego przygotowań w 1823 roku Liszt mógł wreszcie wykonać koncert dla wiedeńskiej publiczności. Usłyszał go Beethoven, który przepowiedział mu świetlaną przyszłość.
Przeniósł się do Paryża we Francji z nadzieją wstąpienia do konserwatorium miejskiego, do którego otrzymał polecenie księcia Metternich. Młody muzyk nie wiedział, że przyjmowano tylko francuskich studentów, jak poinformował go sam reżyser Cherubini.
Mimo rozczarowania Liszt nie zrezygnował z misji przygotowań w stolicy Francji i został uczniem Reichy i Päera. Szybko stał się sławny w paryskich kręgach muzycznych, podobnie jak wcześniej w Wiedniu..
7 marca 1824 Liszt dał koncert w Operze Paryskiej. Ta prezentacja okazała się natychmiastowym sukcesem chłopca, prasa doceniła go i publiczność. Jego ojciec powiedział, że nazywano go nowym Mozartem.
Udał się do Anglii, gdzie wygłosił kilka prezentacji, które wywołały takie same emocje, jak we wszystkich miejscach, w których był. Kiedy premiera jego opery Don sancho w 1825 roku sukces był ogromny.
Po podróży po Anglii i Francji Franz Liszt znużył się prezentacjami i podróżami. Wtedy złożył podanie o poświęcenie się religii. Ojciec zaprzeczył mu takiej możliwości, ale chłopiec tak bardzo starał się studiować Biblię, że zachorował.
Wyjechali do Boulogne w 1827 roku i kiedy młody człowiek wyzdrowiał, ojciec zmarł, ofiara tyfusu..
Matka Liszta była w Austrii, kiedy zmarł jej mąż. Następnie osiadł z Franzem, który miał wówczas 17 lat, w Paryżu.
Od tego czasu Liszt zaczął uczyć gry na fortepianie w stolicy Francji i zakochał się w jednej ze swoich uczennic, córce ministra handlu..
Ojciec młodej hrabiny Caroline Saint-Criq, który był rówieśnikiem Liszta, nie lubił tego romansu i go zabronił. W konsekwencji zdrowie młodzieńca ponownie osłabło niemal do śmierci i ponownie szukał schronienia w religii..
W 1831 roku był na koncercie Paganiniego i tam był zdumiony talentami muzyka, który stał się kiedyś przykładem tego, kim chciał być..
Aby osiągnąć mistrzostwo, którego pragnął, Franciszek Liszt całymi dniami i nocami ćwiczył ćwiczenia na fortepianie. Twierdził, że to jedyny sposób, aby osiągnąć cel, który sobie wyznaczył: zostać Paganinim fortepianu..
Kiedy Franciszek Liszt miał 22 lata, poznał Marie de Flavigny, hrabinę d'Agoult. Była sześć lat starsza, zamężna i miała dzieci. Jednak nic z tego nie powstrzymało jej i Liszta przed zakochaniem się i wspólną ucieczką do Genui, gdzie spędzili sześć lat..
Urodziło się tam troje dzieci pary: Blandine (1835), Cósima (1837) i Daniel (1839). W tym czasie Liszt poświęcił się poszerzaniu wiedzy o sztuce, filozofii i architekturze. Ponadto wykładał w nowym Konserwatorium w Genui.
W roku, w którym urodziło się jego ostatnie dziecko, stosunki Liszta z hrabiną d'Agoult pogarszały się, więc postanowili się rozstać. Liszt twierdził, że istnieje między nimi wiele luk w edukacji i statusie społecznym, które czynią ich niekompatybilnymi..
Po powrocie do Paryża Liszt stwierdził, że pod jego nieobecność odebrano mu pozycję wirtuoza fortepianu i teraz wszyscy kibicowali Austriakowi Sigismundowi Thalbergowi. To wyzwoliło we Franciszku Liszcie instynkt rywalizacji, aby udowodnić, że mimo swojej nieobecności wciąż jest najlepszy..
Odbył się koncert, na którym zadecydowano, kto zdobędzie tytuł króla fortepianu poprzez pojedynek, w którym obaj artyści wykonali własne utwory, a zwycięzcą został Liszt. Berlioz ogłosił go pianistą przyszłości.
Od 1840 r. Franciszek Liszt rozpoczął intensywny sezon koncertowy, który zabrał go na tournée po całej Europie. Wszędzie mówiono o jego doskonałej egzekucji, a ponadto o jego osobowości, która olśniła publiczność.
W tym czasie Liszt spędzał Boże Narodzenie z hrabiną d'Agoult i jej trójką dzieci na wyspie Nonnenwerth, aż w 1844 roku ostatecznie się z nią rozstał..
To był wspaniały czas w karierze Liszta, który napisał swoją Trois Études de Concert między 1845 a 1849 rokiem. W ciągu ośmiu lat w trasie koncertowej występował około trzy lub cztery razy w tygodniu, a niektórzy twierdzą, że w tym czasie wykonał około tysiąca prezentacji.
W 1842 r. Otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu w Królewcu. Mimo to nigdy nie posiadał tytułu, co było wówczas bardzo ważnym wyróżnieniem, ponieważ nie było precedensów..
Ponadto Liszt postanowił przekazać prawie cały swój dochód na cele charytatywne, co wzmocniło jego reputację filantropa. Przekazał środki na budowę katedr, szkół, gimnazjów, szpitali i organizacji charytatywnych. W 1842 r. Organizował koncerty, aby zebrać fundusze dla ofiar wielkiego pożaru w Hamburgu..
W 1847 roku Franz Liszt poznał księżniczkę Carolyne Sayn-Wittegnstein. Była mężatką, ale w nieszczęśliwym małżeństwie, więc razem z muzykiem udali się do papieża, aby pośredniczyć w rozwiązaniu małżeństwa i móc ponownie wyjść za mąż. Ta prośba została odrzucona.
Rok później Liszt postanowił zrezygnować z koncertowania i osiadł w Weimarze, gdzie został dyrygentem orkiestry wielkiego księcia weimarskiego. Tam księżniczka poszła za nim i razem zamieszkali w domu.
Mieszkając w Weimarze poświęcił się kompozycji i stanowisku reżysera. Ponadto wykorzystywał tę platformę do promowania nieznanych kompozytorów poprzez wykonywanie ich utworów. Wśród nowych talentów, które Liszt wyhodował, był Wagner.
Od wizyty Wagnera w Weimarze w 1849 r. Przyjaźń między nim a Lisztem była natychmiastowa. Liszt stał się jednym z jego wielkich obrońców, gdy nikt nie wierzył w jego potencjał.
Po zetknięciu się z orkiestrą zainspirował się do stworzenia nowej formy, którą nazwał poematem symfonicznym. W tym czasie napisał Années z pèlerinage, jego 12 poematów symfonicznych, studiów fortepianowych i symfonii, m.in. Dante lub Splendor.
W 1859 roku Liszt zrezygnował z funkcji dyrygenta orkiestry, a następnie opuścił miasto, ponieważ nigdy nie mógł sfinalizować małżeństwa z księżną Karoliną..
Jedyny syn Liszta, Daniel, zmarł w wieku 20 lat w grudniu 1859 roku. Później jego najstarsza córka, Blandine, zmarła w 1862 roku w wieku 26 lat, wprowadzając Liszta w czas izolacji i smutku..
W 1857 roku Cósima, jedyna żyjąca córka Franciszka Liszta, poślubiła byłego wychowanka jej ojca, Hansa von Bülowa. Później rozpoczęła związek z Richardem Wagnerem, który zerwał przyjaźń między nim a Lisztem. Para wyszła za mąż w 1870 roku i pozostali razem do śmierci Wagnera w 1883 roku..
Po pobycie w Weimarze Franciszek Liszt wyjechał do Rzymu, gdzie rozpoczął studia kościelne. Honorowy tytuł opata otrzymał w 1865 r., Aw 1879 r. Został konsekrowany.
W tym czasie talent muzyczny Liszta znalazł zastosowanie w muzyce religijnej, potem tworzył m.in. oratoria Christus Y Święta Elżbieta. Chociaż nie mieszkał na stałe w mieście, większość czasu spędzał tam przez osiem lat..
W 1869 r. Ponownie udał się do Weimaru. Tam uczył lekcji gry na fortepianie wybitnych studentów z całego świata, którzy chcieli się z nim uczyć. Mówi się, że jego zajęcia były trudne ze względu na poziom popytu i uwagi, jakie kierował do swoich uczniów.
W 1870 roku na prośbę cesarza został powołany do kierownictwa państwowej akademii muzycznej w Budapeszcie..
Po upadku Liszta w Weimarze w 1881 r. Został unieruchomiony na osiem tygodni. Kompozytor nigdy do końca nie doszedł do siebie po skutkach tego wypadku.
Gdy pojawiły się inne warunki, Liszt wkroczył w mroczną scenę, a jego uczucia zostały wyrażone w muzyce, którą skomponował w tym czasie. Od czasu do czasu występował na koncertach charytatywnych.
Liszt rozpoczął trasę koncertową, która zaprowadziła go do Londynu, Budapesztu, Paryża, Weimaru i Luksemburga, gdzie dał swój ostatni koncert w lipcu 1886 roku. W ostatnich latach muzyk zapadał na różne choroby, w tym astmę, bezsenność, zaćmę i problemy z sercem..
31 lipca 1886 roku Franciszek Liszt zmarł w Bejrucie w wieku 74 lat. Oficjalną przyczyną jego śmierci było zapalenie płuc. Został pochowany na miejskim cmentarzu komunalnym wbrew życzeniom kompozytora.
Ulubionym instrumentem Franciszka Liszta od początku swojej kariery jako wirtuoza był fortepian, którym udało mu się ujawnić poprzez muzykę kaskadę uczuć, do których można go porównać do akrobaty..
Później poszerzał swoje horyzonty i eksperymentował z nowymi dziełami dla niego, takimi jak muzyka orkiestrowa, chóralna, wokalna i operowa. Ponadto, kiedy odkrył muzykę tradycyjną, poczuł pociąg do tych rytmów, które skłoniły go do włączenia ich do swojej twórczości..
Inspiracją dla Liszta były obrazy i wiersze do swoich kompozycji, w których przywoływał dźwiękami wrażenia, jakie wywoływały w nim niektóre dzieła, np. Symfonia Fausta fala Dante Symphony.
Ale jego wielki wkład w kompozycję tkwi w jego poematach symfonicznych. W nich tłumaczy historię za pomocą muzyki, towarzyszył jej też program literacki. W latach 1848–1882 Liszt skomponował trzynaście poematów symfonicznych.
- Don Sanche, ou le Château de l'Amour (1824-25).
- Christus (1855-67).
- Pater noster I (1860).
- Albo Roma nobilis (1879).
- Ungaria-Kantate (1848).
- Für Männergesang (1842-60).
- Nr 1, Ce qu'on rozumiał sur la montagne (1848-49).
- Nr 2, Tasso, Lamento e Trionfo (1849).
- Nr 3, Les Préludes (1848).
- Nr 4, Orfeusz (1853–54).
- Nr 5, Prometeusz (1850).
- Nr 6, Mazeppa (1851).
- Nr 7, Festklänge (1853).
- Nr 8, Héroïde funèbre (1849–50).
- Nr 9, Węgry (1854).
- Nr 10, Hamlet (1858).
- Nr 11, Hunnenschlacht (1856–57).
- Nr 12, Die Ideale (1857).
- 13, Von der Wiege bis zum Grabe (1881-82).
- Symfonia Fausta (1861).
- Dante Symphony (1855-56).
- Koncert fortepianowy nr 1 Es (1849).
- II Koncert fortepianowy A-dur (1839).
- Koncert fortepianowy nr 3 w Es (1836-39).
- Études en douze exerciseices dans tous les tons majeurs et mineurs (1826).
- Douze Grandes Études (1837).
- Wielkie Etiudy Paganiniego (1851).
- Trois études de concert (1848).
- Węgierskie rapsodie (1846–86).
Jeszcze bez komentarzy