Przyczyny i typy mutacji genomowych (z przykładami)

2201
Sherman Hoover

Plik mutacje genomowe to mutacje (zmiany), które wpływają na genomy pod względem zmian ilości (masy) DNA. Reprezentują je zmiany liczby chromosomów, a zatem zmniejszenie lub zwiększenie ilości DNA w organizmie.

Te zmiany ilościowe wpływają również na wzorce ekspresji genów, czasami z niepożądanymi konsekwencjami. Główne mutacje genomowe są spowodowane błędami lub nieoczekiwanymi zmianami podczas podziału komórki (mitoza i / lub mejoza).

Kariotyp mężczyzny (XY) z trisomią na chromosomie 21. Jest to mutacja genomowa (źródło: Program Genomu Człowieka Departamentu Energii USA)

Indeks artykułów

  • 1 Podstawy
  • 2 Rodzaje mutacji genomowych i ich przyczyny
    • 2.1 - Aneuploidie
    • 2.2 - Euploidies
  • 3 Odnośniki

Podstawowe koncepcje

Ponieważ mutacja genomowa wiąże się ze zmianami liczby chromosomów danej osoby, ważne jest, abyśmy zapoznali się z kilkoma podstawowymi pojęciami:

- Plik geny to fragmenty kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA), które zawierają informacje określające cechy żywych istot.

- W organizmach eukariotycznych wszystkie geny (genom) są zorganizowane w określone struktury znane jako chromosomy i że są zawarte w organelli zwanym rdzeń.

- Wszystkie organizmy składają się z komórek, które są produktem jednego lub więcej zdarzeń podziału komórki (mitoza lub mejoza) i zróżnicowanie.

- Podczas podziału komórki przez mitozę lub mejozę (podział redukcyjny) mogą wystąpić zmiany w ploidii organizmów, które mogą skutkować mutacje genomowe.

- Plik ploidalny Jest to zbiór wszystkich chromosomów, które definiują genom gatunku. Na przykład ludzie są diploidalny, ponieważ mamy dwa kompletne zestawy chromosomów tego gatunku (24 od naszej matki i 24 od naszego ojca).

Rodzaje mutacji genomowych i ich przyczyny

Mutacje genomowe zasadniczo wiążą się ze zmianami w liczbie chromosomów osobnika. Te zmiany mogą być dwojakiego rodzaju:

  • Te, które wpływają tylko na jeden typ chromosomu; aneuploidie.
  • Te, które wpływają na całkowitą liczbę chromosomów jednostki; euploidies, to znaczy „prawdziwe” zmiany w liczbie pełnych zestawów chromosomów.

- Aneuploidie

Aneuploidie to mutacje lub zmiany w liczbie określonego chromosomu. Tak więc, na przykład, jeśli organizmowi całkowicie brakuje danego chromosomu, mówi się, że cierpi na a nullisomia.

Inne zmiany nazywane są następująco:

  • Monosomia: istnienie jednego konkretnego chromosomu w przypadkach, gdy powinny być dwa (w dyploidach).
  • Disomia: jest to normalny stan u dwuploidów (każdy typ chromosomalny jest podwójny), ale nie u organizmów haploidalnych, triploidalnych lub wyższych ploidów.
  • Trisomia: istnienie trzech chromosomów tego samego typu. U ludzi najbardziej znaną trisomią jest trisomia na chromosomie 21. Jest to najpowszechniejsza postać zespołu Downa..

Przyczyny aneuploidii

Najczęstszą przyczyną aneuploidii jest fuzja gamet (zapłodnienie), w której jedna z nich była produktem nierozdzielenia gamet (niepowodzenia separacji) podczas mejozy.

Na przykład w mejozie II rozdział chromatyd siostrzanych może się nie powieść. Jeśli komórka potomna otrzyma oba chromosomy z pary (gameta disomiczna), jej komórka siostrzana nie otrzyma żadnego (gameta zerowa). Fuzja disomicznej gamety z monosomiczną spowoduje powstanie trisomicznego organizmu.

Fuzja nullisomicznej gamety z monosomiczną spowoduje powstanie osobnika monosomicznego dla tego chromosomu.

Przykłady aneuploidii w chromosomach płciowych człowieka

U ludzi oparty na chromosomach system determinacji płci wymaga, aby osoby w wieku XX były kobietami, a XY - mężczyznami.

Czasami mejotyczna nierozłączność prowadzi do produkcji gamet z dodatkowym chromosomem płciowym (gameta disomiczna) lub bez chromosomu płciowego (gameta nullisomiczna).

Fuzja niektórych z tych dwóch gamet z gametą zawierającą chromosom płci doprowadzi odpowiednio do powstania trisomicznej lub monosomalnej zygoty..

Istnieje kilka zestawów zmian fenotypowych u ludzi lub zespołów, które można wyjaśnić zmianami w liczbie chromosomów płciowych. Zobaczymy trzy z nich:

  • Zespół Turnera (XO)
Kariotyp zespołu Turnera. Brak chromosomu X. Źródło: nie podano autora do odczytu maszynowego. Założono cat ~ commonswiki (na podstawie roszczeń dotyczących praw autorskich). / CC BY-SA (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/)

Osobniki XO to monosomiczne samice, które mają pojedynczy chromosom X zamiast dwóch (XX). Fenotypowo są kobietami; są niskie, mają tendencję do zwiększania prawdopodobieństwa wystąpienia pewnych chorób i są bezpłodne.

  • Zespół Klinefeltera (XXY)
Kariotyp zespołu Klinefeltera; 47, XXY

Osoby XXY to mężczyźni z dwoma chromosomami X zamiast jednego (XY). Mimo że są fenotypowo płci męskiej, zachowują młodzieńcze cechy przez całe dorosłe życie i czasami rozwijają się ginekomastia. Często występuje również hipogonadyzm. Są bezpłodni.

  • Zespół XYY
Typ mężczyzny z zespołem XYY. Istnieje 47 chromosomów, z dwoma chromosomami y. Źródło: wikimedia commons

Osoby te, błędnie kojarzone w przeszłości z większą skłonnością do gwałtownych zachowań, prezentują podwójny ładunek chromosomów Y.

Osoby te są w zasadzie nie do odróżnienia od mężczyzn XY. Czasami jednak produkują więcej testosteronu i są wyższe niż ich krewni (rodzice i rodzeństwo). Czasami cierpią na ciężki trądzik; są generalnie płodne.

Chromosom Y.

- Euploidies

Euploidie są „prawdziwymi” ploidiami, to znaczy reprezentują zmiany (w całkowitych wielokrotnościach) w liczbie pełnych zestawów chromosomów gatunku.

Istnieją gatunki, w których ploidalność między samcami i samicami jest różna. Na przykład u błonkoskrzydłych (między innymi os i pszczół) samice są diploidalne, a samce haploidalne. Jest to jednak stan normalny dla tych gatunków.

U Apis mellifera, podobnie jak u innych błonkoskrzydłych, samce tego gatunku są haploidalne, a samice diploidalne (źródło: USGS Bee Inventory and Monitoring Lab z Beltsville, USA / domena publiczna, za pośrednictwem Wikimedia Commons)

Jest również normalne, zwłaszcza u roślin, że istnieją populacje tego samego gatunku o różnych ploidach. Jest to bardzo powszechne w przypadku ziemniaków, gatunku, w którym możemy znaleźć osobniki z 2, 3, 4, 5 lub 6 kompletnymi zestawami chromosomów..

Gatunki i osoby z różną liczbą kompletnych zestawów chromosomów nazywane są:

  • Haploidy (monoploids), z jednym zestawem chromosomów. Wiele grzybów jest haploidalnych; tak samo jak samce pszczół, mrówek itp..
  • Dyploidy, z dwoma kompletnymi zestawami chromosomów, jak u wielu zwierząt i roślin.
  • Triploids, jak w wielu roślinach (zwykle diploidalnych), które nie produkują nasion.
  • Tetraploids, z czterema zestawami chromosomów, jak u niektórych ryb (łosoś) i roślin (bawełna, ziemniak itp.).
  • Pentaploidy, z pięcioma zestawami chromosomów.
  • Heksaploidy, z sześcioma zestawami chromosomów.

Zmiany euploidii są częste u roślin i w niektórych przypadkach wyjaśniają powstawanie nowych gatunków.

U zwierząt euploidie są rzadkie, ale nie niemożliwe. Poliploidie mogą powstać w wyniku fuzji gamet o niezredukowanej liczbie chromosomów. Na przykład u jednego z rodziców mejoza II może prowadzić do produkcji gamet ze wszystkimi chromosomami, podczas gdy inne produkty gametyczne nie otrzymały żadnych..

Fuzja niezredukowanych gamet ploidalnych z normalnymi gametami tego samego gatunku może prowadzić do powstania autopoliploidów. Fuzja gamet różnych gatunków bliskich filogenetycznie, ale z różnymi zestawami chromosomów, może prowadzić do powstania allopoliploidów.

Wreszcie, u osobników z prawidłową diploidalnością niektóre komórki somatyczne w pewnych tkankach mogą być poliploidalne. U ludzi często występuje to w wątrobie, sercu, szpiku kostnym itp..

Bibliografia

  1. Comai L. 2005. Zalety i wady bycia poliploidem. Nature Reviews Genetics, 6 (11): 836–846.
  2. Griffiths AJF, Gelbart WM, Miller JH i wsp. 1999. Nowoczesna analiza genetyczna. W. H. Freeman, Nowy Jork.
  3. Müntzing A. 1936. Ewolucyjne znaczenie autopolyploidii. Hereditas. 21 (2-3): 363-378.
  4. Parisod C, Holderegger R, Brochmann C. kwiecień 2010. Ewolucyjne konsekwencje autopoliploidii. Nowy fitolog. 186 (1): 5-17.
  5. Biały MJD. 1973. The Chromosomes (6th ed.). Chapman & Hall, Londyn.

Jeszcze bez komentarzy