Plik Bitwa pod Tarapaca Była to jedna z konfrontacji zbrojnych, które miały miejsce podczas wojny na Pacyfiku, w obliczu której stanęło Chile i sojusz między Peru i Boliwią. Bitwa miała miejsce 27 listopada 1879 r. W miejscowości o tej samej nazwie, obecnie należącej do Chile.
Konflikt między trzema krajami Ameryki Łacińskiej był spowodowany głównie sporami o kilka sąsiednich terytoriów bogatych w bardzo cenne wówczas zasoby naturalne guano i saletry. Kryzys wywołał podatek ustanowiony przez Boliwię od chilijskiej firmy wydobywającej saletrę w Antofagasta.
Ze swojej strony Peru podpisało porozumienie obronne z Boliwią. Po bezskutecznej próbie mediacji wypowiedział wojnę Chile, odpowiadając na podpisany traktat. Chile zdołało pokonać swoich wrogów w wojennej kampanii wojennej.
Dominując na morzach, przystąpili do ataku lądowego, wyznaczając jako swój pierwszy cel podbój regionu Tarapacá, fundamentalny dla dalszego posuwania się w kierunku Limy. Jednak bitwa pod Tarapacá zakończyła się porażką wojsk chilijskich, choć nie zmieniło to ostatecznego wyniku wojny..
Indeks artykułów
Wojna na Pacyfiku, w ramach której toczy się bitwa pod Tarapacá, zmierzyła się z Chile i sojuszem utworzonym przez Peru i Boliwię. Zaczęło się w 1879 roku i zakończyło zwycięstwem Chile w 1884 roku.
Był to konflikt spowodowany zwłaszcza opanowaniem terytoriów bogatych w guano i saletry. Z tego powodu wielu autorów nazywa to „Wojną Saletry”.
Obszary najbardziej dotknięte konfliktem to pustynia Atakama, peruwiańskie góry i doliny oraz wody Oceanu Spokojnego..
Napięcia między Chile i Peru zaczęły się od samej niepodległości obu krajów. Granice odziedziczone po epoce kolonialnej nie były zbyt wyraźne, poza istniejącym zainteresowaniem obszarami bogatymi w saletry.
Surowiec ten był produkowany przede wszystkim w należącej wówczas do Boliwii Antofagasta. Jednak firma odpowiedzialna za wydobycie była Chilijczykiem.
W lutym 1878 r. Rząd Boliwii ustanowił nowy podatek na chilijską firmę Compañía de Salitres y Ferrocarril de Antofagasta (CSFA). Ponieważ stawka ta była sprzeczna z traktatem granicznym, który oba kraje podpisały w 1874 r., Chilijczycy zażądali skierowania sprawy do neutralnego arbitrażu, co Boliwia odrzuciła..
Chilijska reakcja miała grozić zaprzestaniem przestrzegania traktatu granicznego, na co Boliwijczycy zareagowali wypowiedzeniem koncesji spółce wydobywającej azotany i zajęciem jej majątku..
14 lutego 1879 roku armia chilijska zajęła Antofagastę, miasto, w którym zamieszkuje większość Chilijczyków. W ciągu kilku dni posunęła się naprzód, aż osiągnęła równoległe 23ºS.
Z drugiej strony Peru i Boliwia potajemnie podpisały Traktat Sojuszu Obronnego. W obliczu chilijskiego ataku Peruwiańczycy wysłali negocjatora do Santiago, aby bezskutecznie próbował powstrzymać ofensywę..
1 marca Boliwia ogłosiła stan wojny. Peru odmówiło zachowania neutralności, a 5 kwietnia 1879 r. Chile wypowiedział wojnę obu sprzymierzonym krajom. Następnego dnia rząd peruwiański ogłosił casus foederis, czyli wejście w życie tajnego sojuszu z Boliwią..
Chile i Peru zaczęły się konfrontować na wodach Pacyfiku. Oba kraje miały bardzo potężne siły morskie, z dużymi fregatami i pancernikami.
Chilijska marynarka wojenna zablokowała Iquique, miasto bogate w saletrę. Jego celem było odcięcie dróg zaopatrzenia dla statków peruwiańskich. Podobnie Chile zdołało pokonać Peru w innych konfrontacjach morskich, zdobywając kontrolę nad całym wybrzeżem. Stamtąd rozpoczęli kampanię drogą lądową.
Po zajęciu portu Pisagua chilijscy żołnierze przeszli przez ówczesne terytorium Boliwii. 6 listopada doszło do bitwy o Germanię, w której zwyciężyła chilijska kawaleria nad aliantami.
Chilijska armia pod dowództwem pułkownika Sotomayora kontynuowała podróż w kierunku Tarapacá. Natomiast siły peruwiańskie i boliwijskie wyszły im na spotkanie.
Sotomayor dotarł do pampy Dolores, zajmującej wzgórze San Francisco. Tam doszło do nowej bitwy, 19 listopada 1879 roku. Wynik sprzyjał Chilijczykom, choć stracili w konfrontacji ponad 60 ludzi..
Żołnierze peruwiańscy pokonani w Dolores skupili się w Tarapacá, mieście w głębi pustyni. Spotkali się w nim z dywizją dowodzoną przez pułkownika Ríosa, który pochodził z Iquique.
Chodziło o odzyskanie sił i zdobycie pożywienia. Tarapacá miała garnizon składający się z 1500 ludzi, do których musiało dołączyć 1000 nowo przybyłych.
Chilijczycy zdecydowali się zaatakować, zanim ich wrogowie odzyskali siły. Strategia polegała na tym, aby zrobić to wykorzystując wzgórza otaczające miasto, a tym samym łatwo przełamać obronę.
Podatek nałożony na chilijską firmę zajmującą się pozyskiwaniem azotanów oraz traktat między Peru a Boliwią były najbardziej bezpośrednimi przyczynami wojny. Jednak historycy wskazują na inne, bardziej złożone.
Wśród nich jest niejasność granic, które wyłoniły się po uzyskaniu niepodległości. Podobnie Chile przeżywało okres stabilizacji, a sojusznicy przeżywali kryzys gospodarczy i polityczny..
Wreszcie, od czasu swojego powstania jako państwa, Chile i Peru rozwinęły konkurencję o hegemonię w regionie..
Boliwia unieważniła kontrakt CSFA, gdy Chile odmówiło przyjęcia nowego podatku od azotanów. Ponadto rząd La Paz nakazał przejąć majątek firmy i sprzedać go, aby zachować zyski..
To wywołało chilijską reakcję. 14 lutego 1879 r. 200 żołnierzy wkroczyło do Antofagasty, nie napotykając żadnego oporu. Postęp wojsk osiągnął równoleżnik 23º S, zajmując pas, który Chile uważało za swój własny.
Kiedy Boliwia wypowiedziała wojnę, Chilijczycy zbliżyli się do rzeki Loa, na południowej granicy z Peru.
Zwycięstwa w Antofagasta, a później w kampanii morskiej, skłoniły Chile do podjęcia bardziej ambitnych celów. W związku z tym rząd postanowił nie zadowalać się zapewnieniem suwerenności pasa między równoleżnikami 23 i 25 południe, ale uzyskać nową rekompensatę terytorialną.
W ramach tych rekompensat Chile skupiło się na departamencie Tarapacá. W tym celu konieczne było zniszczenie znajdujących się tam umocnień, a także kontrolowanie transportu morskiego w celu odizolowania wroga.
Klęska pod Dolores pozostawiła armię boliwijsko-peruwiańską bardzo zdemoralizowaną, oprócz utraty dużej części artylerii. Ci, którzy przeżyli, udali się do Tarapacá, aby spotkać się z żołnierzami dowodzonymi przez generała Juana Buendíę.
W Tarapacá ostatecznie skoncentrowano prawie 4500 żołnierzy sojuszu, ponieważ dywizja Ríos przybyła również z Iquique.
Chilijczycy przybyli na te tereny z zamiarem zadania niemal ostatecznego ciosu podboju regionu. Jednak obliczenia, które przeprowadzili na siłach sojuszniczych w Tarapacá, były wystarczająco krótkie, więc myśleli, że zmierzą się z mniejszą liczbą ludzi..
Plan, który opracowali, opierał się w dużej mierze na elemencie zaskoczenia. Aby to zadziałało, trzy dywizje, które miały wziąć udział, musiały opuszczać swoje bazy w różnym czasie, aby osiągnąć swój cel w tym samym czasie..
Pierwszy problem został znaleziony przez kolumnę Santa Cruz. Gęsta mgła spowodowała, że się zgubili, łamiąc ustalony harmonogram. Podczas próby przyspieszenia zostali zauważeni przez Peruwiańczyków, tracąc czynnik zaskoczenia ataku.
Peruwiańscy oficerowie zareagowali szybko. W ten sposób rozkazali swoim ludziom wspiąć się na szczyty wzgórz, aby lepiej się bronić.
Bitwa rozpoczęła się około godziny 10:00 rano. W tym czasie mgła się rozwiała, a Peruwiańczycy wspięli się na wzgórze Visagra, izolując chilijski oddział Santa Cruz od pozostałych dwóch.
Po pół godzinie Peruwiańczycy, znacznie liczniejsi, wykończyli jedną trzecią chilijskiej dywizji, niszcząc także ich artylerię. Chilijscy oficerowie zaczęli przygotowywać się do wycofania.
W międzyczasie kolejna z chilijskich kolumn, prowadzona przez Ramíreza, szła wzdłuż rzeki, aż dotarła do niewielkiego wzgórza położonego przy wejściu do Tarapacá. Obronę miasta otrzymali chilijscy żołnierze swoją artylerią.
Kiedy wydawało się, że będą musieli się wycofać, otrzymał wsparcie od chilijskich grenadierów, zmuszając Peruwiańczyków do odwrotu.
Po tych pierwszych konfrontacjach zmęczenie dotknęło obie strony. Nie negocjując niczego, podczas leczenia rannych zawarto rozejm.
Peruwiańczycy również musieli się zreorganizować, ponieważ stracili wielu oficerów i musieli zdobyć nową skalę dowodzenia w ciągu zaledwie kilku godzin..
Na szczęście dla nich Chilijczycy nie wiedzieli, co się dzieje. Wielu uważało, że bitwa dobiegła końca i nie podjęło żadnych działań w celu zorganizowania obrony ani żadnej strategii ataku..
Błąd chilijskiego dowództwa spowodował, że jego żołnierze porzucili cały rozkaz, podczas gdy Peruwiańczycy planowali drugi atak. Tak jak poprzednio Chilijczycy, podzielili swoich żołnierzy na trzy dywizje i wysłali dwie z nich do ataku z wysokości wzgórz..
Wojska chilijskie, pomimo ich niższości liczebnej, potrafiły stawiać opór przez godzinę. W końcu generał Luís Arteaga zrozumiał, że bitwa została przegrana i wydał rozkaz odwrotu.
Straty w armii chilijskiej wyniosły 516 zabitych i 179 rannych, więcej niż w poprzednich bitwach. Ze swojej strony Peruwiańczycy zgłosili 236 zgonów i 261 rannych.
Porażka w bitwie nie oznaczała, że Chilijczykom nie udało się zająć regionu Tarapacá. Peruwiańczycy nie stawili ponadto dużego oporu, ponieważ natychmiast opuścili miejsce, kierując się do Ariki, pozostawiając wolne wojska chilijskie..
W Peru wieści o podboju Tarapacá wywołały protesty ludności. Prezydent musiał ustąpić, a kolejna rewolucja doprowadziła do władzy Nicolása de Piérola.
Coś podobnego wydarzyło się w Boliwii. Tam pułkownik Camacho przejął stanowisko generała Dazy, chociaż później lud wybrał generała Narciso Campero.
Po zajęciu Tarapacá Chile przejęło również obszar Tacna i Arica. Następnie Boliwia porzuciła konflikt, pozostawiając tylko Peru, aby spróbować powstrzymać Chilijczyków..
W styczniu 1881 roku wojska chilijskie dotarły do stolicy Peru, Limy. Wojna będzie trwała jeszcze przez dwa lata, ponieważ istniały grupy peruwiańskich partyzantów i montoneros, którzy walczyli z najeźdźcami..
Wreszcie w 1883 roku obie strony podpisały traktat z Ancón. Peru przekazało departament Tarapacá, a Chile tymczasowo zachowało prowincje Arica i Tacna. Ten ostatni wrócił do Peru w 1929 roku, a Arica pozostał w Chile..
Jeszcze bez komentarzy