Thrasymachus Był starożytnym filozofem greckiej szkoły sofistyki, który żył około 459-400 pne. Wiadomo, że urodził się w Kaledonii, dzisiejszej Turcji, nad brzegiem Bosforu, skąd udał się do Grecji. Tam wyróżniał się jako nauczyciel retoryki i pisarz przemówień, dzięki którym zgromadził wielką fortunę.
Niewiele wiadomo o jego twórczości, z wyjątkiem apeli, które wysuwają do niego inni filozofowie greccy. Z jego twórczości przetrwało tylko kilka fragmentów jego przemówień. Najbardziej znany jest ze swojej wzmianki w książce Republika Platona: została nazwana podczas spotkania z Sokratesem, podczas którego obaj rozmawiają o naturze sprawiedliwości.
Dla Trazymacha sprawiedliwość to nic innego jak przewaga najsilniejszego. Idee Trazymacha były często postrzegane jako pierwsza fundamentalna krytyka wartości moralnych. Jego myśl uważana jest za prekursora idei Nietzschego.
Indeks artykułów
Niewiele jest informacji dotyczących dokładnych lat urodzenia i śmierci filozofa Trazymacha. Z cytatów z dzieł innych myślicieli starożytnej Grecji przypuszcza się, że urodził się w 470 rpne. do.
Nie wiadomo też nic o przyczynach podróży Trazymacha z Macedonii do Grecji: czy to w celach zarobkowych, czy na studia.
Cyceron wspomina o tym kilkakrotnie, cytując Gorgiasza, co wydaje się sugerować, że Trazymach i Gorgiasz byli współcześni. Według Dionizosa Trasymach był młodszy od Lizjasza, który żył między 445 a 380 pne. C., ale Arystoteles umieszcza go między Tisias i Teodoro, chociaż nie ustala dokładnych dat.
Arystofanes kpi z niego w swojej pracy The Banqueteros, którego gra została stworzona w 427; dlatego musiał uczyć w Atenach w tamtych latach. Nawet w jednym z zachowanych fragmentów jego przemówienia odnosi się do króla Macedońskiego Archelausa (413-399 pne)..
To pozwala nam wnioskować, że Trazymach był bardzo aktywny w ostatnich trzech dekadach V wieku pne. do.
Trazymach uczył retoryki i pisał przemówienia dla innych, co pozwoliło mu zdobyć wielką fortunę i żyć w dostatku..
Podobnie jak wszyscy inni sofiści swoich czasów, pobierał opłaty za duże sumy pieniędzy. Również jego dobre wychowanie było cechą charakterystyczną dla bogatych i sławnych ludzi tamtych czasów..
Ze względu na brak dokładnych zapisów historycy nie byli w stanie ustalić dokładnej daty śmierci Trazymacha. Przyjmuje się jednak tezę, że zmarł z przyczyn naturalnych.
W tamtych czasach powszechny był dziwny zwyczaj pisania biografii o wybitnych osobowościach, które zginęły w tragicznych okolicznościach; to znaczy stracony przez samobójstwo lub na polu bitwy.
Ze względu na to, że śmierć Trazymacha nie została udokumentowana, uważa się, że zmarł on z przyczyn naturalnych.
Podejrzewa się również, że myśliciel ten mógł nie wzbudzić dostatecznego zainteresowania starożytnych biografów, między innymi dlatego, że był współczesny z postaciami takimi jak Sokrates, bardziej wybitnymi od niego i urzekającymi mas..
Idee Trazymacha wywarły ogromny wpływ na współczesną teorię etyczną i polityczną. Chociaż nie ma zgody co do interpretacji argumentów Trazymacha opisanych w pracy Republika, jego idee są uważane za pierwsze krytyczne odniesienie do wartości moralnych.
Trasymach należał do nurtu sofistyki razem z Protagorasem, Gorgiaszem, Callicles, Hippiasem, Prodicusem i Critiasem. W pierwszej książce Republika atakuje argument Sokratesa, że sprawiedliwość jest ważnym dobrem.
Wręcz przeciwnie, argumentuje, że na dostatecznie dużą skalę „niesprawiedliwość (...) jest silniejsza, bardziej swobodna i bardziej władcza niż sprawiedliwość”. Podobnie jak Callicles, utrzymuje, że sprawiedliwość ma swój fundament w mocy.
Jego rozumowanie dotyczące wymiaru sprawiedliwości koncentruje się na następujących trzech ideach:
Z tych trzech stwierdzeń nasuwa się kilka pytań. Po co przestrzegać zasad, które są najlepsze dla najsilniejszych politycznie? Albo dlaczego te działania miałyby służyć interesom innych, a nie ich własnym??
Z drugiej strony, ponieważ elita rządząca jest silniejsza pod każdym względem, słabsi są zwykle bardziej narażeni na karę za złamanie prawa..
Znajdują się w większym stanie bezbronności w obliczu przymusowej konfiskaty mienia, przymusowego niewolnictwa lub utraty wolności w wyniku uwięzienia.
W swoim wykładzie dla Sokratesa Trazymach wyraża trzy wnioski: po pierwsze, że sprawiedliwość daje większą korzyść najsilniejszym, po drugie, że sprawiedliwość jest wymysłem potężnych władców (którym nigdy nie szkodzi), a trzecia wskazuje, że sprawiedliwość jest służba innej osobie, czy to pojedynczej osobie, grupie czy rządowi.
Zachowane fragmenty dzieł Trazymacha nie dostarczają dalszych wskazówek dotyczących jego idei filozoficznych..
Są to odpowiedzi na pytania retoryczne lub przemówienia, które mogły zostać napisane dla innych. W tym sensie nie można ich uważać za wierny wyraz własnych myśli..
Być może najważniejszym fragmentem jego twórczości jest ten, w którym stwierdza się, że bogowie nie przejmują się sprawami ludzkimi, ponieważ nie wymuszają sprawiedliwości.
Jednak wśród jego uczonych istnieją spory co do tego, czy ta myśl jest zgodna ze stanowiskiem wyrażonym przez Trazymacha w Republika.
W Polityce Arystotelesa jest człowiek o tym samym nazwisku, który obalił demokrację w greckim mieście Cime. Jednak szczegóły tego wydarzenia są zupełnie nieznane i nie można powiedzieć, że jest to ta sama osoba.
W jego pracy Phaedrus Platon nazwał Trasymacha odnoszącym sukcesy retorykiem; nie przypisał mu jednak innej znaczącej cechy. Encyklopedia bizantyjska Pocić się oferuje również krótki opis Trazymacha jako teoretyka retorycznego.
Mówi, że „sofista z Chalcedonu (…) jako pierwszy odkrył okres i okrężnicę i wprowadził współczesną retorykę”. Na zakończenie stwierdza, że był uczniem filozofa Platona i Izokratesa.
Trazymach znany jest ze swojego wpływu na współczesną teorię polityczną i jest opisywany jako „prymitywna wersja Machiavellego”. Na Książę, Machiavelli argumentował, że prawdziwy mąż stanu nie poprzestaje na moralnych ograniczeniach w swoim dążeniu do władzy..
W swojej książce Isaous Dionizy z Halikarnasu wywyższył zdolności retoryczne Trazymacha. Opisuje go jako „czysty, subtelny, pomysłowy i zdolny, w zależności od tego, czego chcesz, mówić rygorystycznie lub z dużą ilością słów”.
Jednocześnie Dionisio uważał go za mówcę drugorzędnego, ponieważ Trazymach nie opuszczał przemówień, aby studiować swoją twórczość, tylko podręczniki i przemówienia wystawowe..
Trazymach ułożył podręcznik retoryczny i zestawił zbiór fragmentów, które posłużyły za wzorce dla jego uczniów: były to tak zwane zasoby oratoryjne opisujące Pocić się.
Jeszcze bez komentarzy