William Tyndale (1494 - 1536) był naukowcem, religijnym i humanistą, który pracował jako tłumacz w okresie renesansu. Stał się męczennikiem angielskiego protestantyzmu, uznany za cel, jakim jest przetłumaczenie słów Biblii na wspólny język ludu..
Aby dokonać słynnego tłumaczenia, zwłaszcza Nowego Testamentu, zamiast łaciny użył jako źródła wersji greckiej i hebrajskiej. Jego publikacje szybko się rozpowszechniły, jako jedne z najbardziej kompletnych, ale były zabronione przez rozkazy Kościoła..
Był prekursorem używania słowa „Jehowa” jako imienia Bożego w tekstach zachodnich, będąc terminem, który stał się popularny wśród anglojęzycznych protestantów. Dzięki prasie drukarskiej prace Tyndale'a odbiły się szerokim echem we wszystkich warstwach społecznych.
Ani katolicy, ani angielska korona nie byli zadowoleni z nieposłuszeństwa Tyndale'a, zwłaszcza po opublikowaniu tekstu przeciwko roszczeniom rozwodowym Henryka VIII..
Nigdy nie uzyskał pozwolenia na tłumaczenie Biblii, co zostało uznane za herezję i doprowadziło do jego śmierci. Tyndale odcisnął głębokie piętno na języku angielskim, ponieważ jego praca była jedną z najbardziej znanych od wieków i wywarła wpływ na wielkich autorów.
Indeks artykułów
William Tyndale urodził się około 1494 roku w Melksham Court, który był częścią Gloucestershire.
Członkowie rodziny przyszłego tłumacza i zakonnika posługiwali się dwoma nazwiskami, jednym z nich był „Tyndale”, pod którym był znany, a drugim „Hychyns”..
Uważa się, że ich przodkowie przybyli do obszaru Gloucestershire po Wojnach Róż. W rzeczywistości historycy uważają, że był spokrewniony z sir Williamem Tyndale z Dean, Northumberland i z baronem Adamem z Tyndale, naczelnym porucznikiem Henryka I..
Niewiele więcej wiadomo o życiu Williama Tyndale'a, dopóki nie wstąpił do Oksfordu, aby rozpocząć formalną edukację. Tam był częścią Magdalen Hall od 1506 roku, a sześć lat później otrzymał tytuł Bachelor of Arts..
W tym samym czasie objął stanowisko subdiakona, czyli kogoś, kto jest członkiem zakonu, aby sprawować posługę przy ołtarzu..
Od tego momentu rozwijał się już jako humanista, zwłaszcza ze względu na istniejące na renesansowych uniwersytetach skłonności do studiowania klasyki..
Chociaż w Oksfordzie byli bardziej skłonni do studiów łacińskich, poruszono pewne tematy związane z Grekami.
W 1513 r. Uzyskał tytuł magistra sztuki, stopień naukowy, który pozwolił mu rozpocząć studia teologiczne. Tyndale nie wyobrażał sobie, że Pismo Święte nie było częścią akademickiego programu nauczania jego specjalizacji, ten zarzut został powtórzony przez innych, takich jak Marcin Luter.
Tyndale uważał, że przed pokazaniem Biblii uczniom zrobi się pranie mózgu z pogańskimi doktrynami. Uważał, że to opóźnienie uniemożliwiło im samodzielne ustalenie prawdziwego znaczenia tekstów..
William Tyndale był poliglotą, to znaczy biegle władał kilkoma językami. Oprócz ojczystego angielskiego znał niemiecki, włoski, francuski, hiszpański, hebrajski, grecki i łacinę.
Było to bardzo pomocne w jego życiu akademickim, ponieważ mógł sięgnąć do oryginalnych źródeł, a nie tylko trzymać się współczesnych tłumaczeń..
Nie wiadomo dokładnie, jakie były powody, dla których opuścił Oksford i przeniósł się do Cambridge, którego reputacja była mniejsza niż jego rozmiar.
Niektórzy uważają, że właśnie tym, co ich pociągało, był spokój tego mniejszego środowiska.
Przybył do nowej instytucji w 1517 roku, tam prawdopodobnie zainteresował się doskonaleniem swoich umiejętności z greki, która była znacznie bardziej akceptowana niż w Oksfordzie. Uważa się również, że Tyndale mógł swobodnie rozwijać swoje ukryte współczucie dla idei luterańskich..
Ukończył studia w 1521 roku i choć od tego czasu wzbudzał wrogość do swoich radykalnych idei, to nawet najbardziej zagorzali przeciwnicy opisywali go jako osobę honorową, miłą i cnotliwą..
W latach 1521-1522 William Tyndale wrócił do Gloucestershire, gdzie rozpoczął pracę dla Sir Johna Walsha, milionera, właściciela ziemskiego, który miał wielki prestiż i znaczenie w tym regionie..
Oprócz pełnienia funkcji kapelana w posiadłości Sir Walsha, Tyndale zapewniał swoim synom korepetycje akademickie. Niektóre źródła podają, że to bracia Tyndale'a, którzy byli wpływowymi ludźmi, pomogli mu zdobyć tę pozycję.
Historycy od dawna zastanawiali się, dlaczego Tyndale zdecydował się wykonywać drobne zadania. Uważa się jednak, że ułatwiło mu to rozpoczęcie pracy nad tłumaczeniami z języka greckiego, co już wzbudziło jego zainteresowanie..
Szybko imię Tyndale przetoczyło się przez Gloucestershire. Szczególnie stał się popularny, ponieważ pokazywał wiernym nauki religijne bezpośrednio z Biblii, czynił to poprzez fragmenty, które sam był odpowiedzialny za tłumaczenie.
Jednak Kościół nie odniósł się pozytywnie do takich liberalnych podejść i Tyndale otrzymał skargi bezpośrednio od Johna Bella, który był odpowiedzialny za diecezję Worcester..
W tamtym czasie nikt nie chciał postawić młodemu zakonnikowi żadnych zarzutów, ale został poproszony o zaprzestanie jego praktyk uznawanych za heretyckie.
William Tyndale nie był zrażony przez lokalne władze Kościoła katolickiego wzywające go do zaprzestania głoszenia na podstawie Biblii i jego tłumaczeń.
Wręcz przeciwnie, to impuls skłonił go do poszukiwania wyższej aprobaty, która pozwoliłaby mu zrealizować swój cel, jakim było przyniesienie słowa Bożego do języka swego ludu, czyli angielskiego..
Tyndale uważał, że konflikty, które wywołały ich działania, wynikały po prostu z faktu, że sami duchowni nie znali dogłębnie Pisma Świętego. W rezultacie przystąpili do krytykowania jego nauk bez jakichkolwiek podstaw..
Przybył do Londynu w 1523 r., Gdzie poprosił o spotkanie z biskupem Cuthbertem Tunstallem. Tyndale poprosił tego biskupa o błogosławieństwo, ponieważ myślał, że będzie to łatwa droga, ponieważ powszechnie wiadomo, że Tunstall był przez pewien czas przyciągany do studiów nad Grekami..
Mimo wszystko odpowiedź, jaką otrzymał Tyndale, była negatywna. Z biegiem czasu zdał sobie sprawę, że chociaż oferowane mu wymówki nie wydawały się zbyt bezpośrednie wbrew jego pomysłowi, nie zobaczy dnia, w którym otrzyma pozwolenie na rozpoczęcie pracy..
W 1524 roku William Tyndale udał się do Niemiec z różnych powodów: nie tylko stał się epicentrum prasy drukarskiej na Zachodzie, ale także mile widziano nowe podejście do teologii..
Prawdopodobnie przyjechał do Wittenbergi i zarejestrował się na tamtejszym uniwersytecie, gdzie rozpoczął pracę nad tłumaczeniem Nowego Testamentu na powszechny angielski. W tym czasie według współczesnych źródeł jako asystent służył mu zakonnik o nazwisku William Roy..
Skończył pracę pod koniec następnego roku i uzyskał możliwość reprodukcji kopii w Kolonii, ale rosnące odrzucenie luteranizmu udaremniło publikację..
To zmusiło Tyndale'a do przeniesienia się do Worms, wolnego miasta Imperium, w którym idee Lutra szybko się przenikały. Tam w 1526 roku wydano Tyndale New Testament autorstwa Petera Shöffera.
W innych miastach wykonano także reprodukcje, które dotarły do Wielkiej Brytanii. W październiku tego samego roku ich publikacji trafili już w ręce Tunstalla, który kilka lat temu odmówił zgody na ich opracowanie..
Nie tylko Kościół go nie lubił, zwłaszcza Tunstall, ale Tunstall zorganizował także publiczne palenie tekstów Tyndale'a. Ponadto wysłał listy do księgarzy, aby zaprzestali dystrybucji tych kopii..
Kardynał Wolsey przystąpił do procesu Williama Tyndale'a w 1529 roku, w którym jego praca została uznana za herezję. Od tego czasu najważniejsi przedstawiciele religijni Anglii potępili jego przekłady.
Wobec odrzucenia, jakie narosło wokół niego, Tyndale zdecydował się schronić w Hamburgu i tam rozpoczął pracę nad tłumaczeniem Starego Testamentu. Przetłumaczył także inne traktaty i napisał kilka własnych tekstów..
Tym, co motywowało ostateczne zerwanie między Anglikami a Tyndale, był głównie tekst, w którym wyraził odrzucenie roszczeń Henryka VIII do rozwodu Katarzyny Aragońskiej.
W tym samym czasie ten sam król Anglii zażądał Karola V, siostrzeńca jego żony i cesarza rzymskiego, aby schwytał Tyndale'a i wydał go w celu ukarania jego herezji. Tak się jednak nie stało.
Co ciekawe, dzieło Tyndale'a Posłuszeństwo chrześcijanina, To właśnie zainspirowało Henryka VIII do oddzielenia się od Rzymu, ponieważ zaproponował, aby przywódca lokalnego Kościoła był monarchą, a nie papieżem..
Mimo wszystko Tyndale został schwytany w Antwerpii w 1535 roku, kiedy mężczyzna o nazwisku Henry Phillips zdradził go i przekazał władzom cesarskim. Następnie w 1536 r. Odbył się w Vilvoorde proces, w którym został oskarżony o heretyka i uznany za winnego postawienia mu zarzutów..
William Tyndale zmarł 6 października 1536 roku w Vilvoorde. Został uduszony, gdy był przywiązany do stosu, a następnie przystąpiono do spalenia jego zwłok.
Dokładna data jego śmierci nie jest znana, jednak 6 października został wyznaczony do przeprowadzenia uroczystości upamiętniających męczeństwo, które musiał ponieść z powodu wiary i zainteresowania głoszeniem słowa Bożego wśród ludu..
Główny wkład Williama Tyndale'a dotyczył językoznawstwa. Nie był pierwszym, który przetłumaczył Biblię na język angielski, ponieważ w latach 1382-1395 dzieło znane jako Biblia Wiklifa.
Wielkie zmiany w języku i umiejętności czytania i pisania ludności nastąpiły od czasu wynalezienia prasy drukarskiej. Dlatego tłumaczenie Tyndale'a dotarło dalej i w krótszym czasie, a także do znacznie większej grupy.
Chociaż tłumaczenie całej Biblii nie mogło zostać ukończone, dzieło Tyndale'a zostało uwzględnione w Biblia Mateusza, opublikowany za zgodą Henryka VIII w 1537 roku, zaledwie rok po śmierci tłumacza.
Pojawiające się w Biblia Króla Jakuba, pracy opublikowanej w 1611 roku, większość Nowego Testamentu (80%) i niektóre fragmenty Starego były wiernymi kopiami dzieła Tyndale'a. To wydanie Biblii było jednym z najważniejszych tekstów w zakresie słownictwa, składni i gramatyki języka angielskiego..
Oprócz tego, że jest jedną z książek, które stworzyły współczesny angielski, the Biblia Króla Jakuba zainspirował twórczość wielu anglosaskich autorów, podobnie jak jeden z jej głównych autorów: William Tyndale.
- Tłumaczenie Nowego Testamentu, 1526 - Robaki.
- Prolog Listu Pawła do Rzymian, 1526.
- Przypowieść o niegodziwej mamonie, 1527 - Antwerpia.
- Posłuszeństwo chrześcijanina, 1528 - Antwerpia.
- Tłumaczenie Pięcioksięgu, 1530 - Antwerpia.
- Praktyka prałatów, 1530 - Antwerpia.
- Odpowiedź na dialog Sir Thomasa More'a, 1531.
- Tłumaczenie Erasmusa: Enchiridion militis Christiani, 1533.
- Zrewidowane tłumaczenie Nowego Testamentu, 1534 - Antwerpia.
- Droga do Pisma Świętego, do. 1536.
- Biblia Mateusza (autor większości przekładów Nowego Testamentu), 1537 - Hamburg.
- „Sprzeciwiam się Papieżowi i wszystkim jego prawom. Jeśli Bóg da mi życie, za kilka lat sprawię, że chłopiec, który prowadzi pług, będzie wiedział więcej o Piśmie Świętym niż ty. ".
- „Panie, otwórz oczy królowi Anglii”.
- „Widziałem z doświadczenia, jak niemożliwe było ustalenie jakiejkolwiek prawdy świeckim, chyba że przedstawiono im Pismo Święte na ich oczach, w ich ojczystym języku, aby mogli zobaczyć proces, porządek i znaczenie tekst".
- „Nigdy nie zmieniłem sylaby Słowa Bożego wbrew mojemu sumieniu, ani nie zrobiłbym tego dzisiaj, nawet gdyby wszystko, co jest na Ziemi, zostało mi dane, czy to honor, przyjemności czy bogactwo”.
Był również odpowiedzialny za wymyślenie w swoich tłumaczeniach kilku popularnych wyrażeń w języku angielskim, takich jak:
- "Migotanie oka”/„ W mgnieniu oka ”: Bardzo szybko.
- „Seek, a znajdziesz”/„ Szukaj, a znajdziesz ”: Wysiłek zostanie nagrodzony.
- "Sól ziemi„/„ Sól ziemi ”: bardzo uczciwa i miła osoba.
- "JAnadeszło"/" Stało się ".
Jeszcze bez komentarzy