Plik pojawiające się paradygmaty Są to zmiany lub przejścia od jednego paradygmatu (modelu) do innego, które zachodzą w wyniku rewolucji i stanowią wzorzec rozwoju nauk i społeczeństw w ogóle..
Paradygmat to grupa pojęć, wzorców, teorii lub postulatów, które stanowią wkład w dziedzinę wiedzy. Słowo „paradygmat” pochodzi od dwóch greckich terminów „para”, co oznacza „razem” i „deiknumi”, co oznacza „pokazywać, wskazywać”; podobnie termin ten pochodzi z greckiej paradeigmy, co oznacza „przykład, próbka lub wzór”.
Pierwotnie termin „paradygmat” był używany przez Greków w tekstach takich jak Timaeus Platona w odniesieniu do wzorca, według którego bogowie stworzyli świat..
Wyłaniające się paradygmaty pojawiają się zwykle z powodu obecności odchyleń lub anomalii. W tym sensie wyłaniające się paradygmaty dają początek nowym teoriom, które są w stanie wyprzeć poprzednie teorie, jednocześnie proponując wyjaśnienia anomalii, które spowodowały ich pojawienie się..
W tym sensie paradygmaty są przemianami, które zachodzą, gdy zmienia się zwykły sposób myślenia lub działania i zostaje zastąpiony nowym i innym sposobem..
Termin „wyłaniające się paradygmaty” został zaproponowany przez Thomasa Kuhna, fizyka, filozofa i historyka nauki, urodzonego w Cincinnati w 1922 r. Studiował fizykę na Harvardzie i uzyskał dyplom summa cum laude w 1943 r .; następnie wrócił na tę uczelnię i w 1949 roku uzyskał doktorat z fizyki.
W 1962 roku opublikował książkę Struktura rewolucji naukowych (Struktura rewolucji naukowych), w którym po raz pierwszy pojawia się termin „wyłaniający się paradygmat”.
Struktura rewolucji naukowych zmienił sposób myślenia wielu naukowców i wpłynął na to, że dziś powszechnie znany jest termin „wyłaniające się paradygmaty”, pierwotnie zmiana paradygmatu.
Przy opracowywaniu tej koncepcji Thomas Kuhn inspirował się teoriami psychologa Jeana Piageta, który zwrócił uwagę, że rozwój dzieci składa się z szeregu etapów naznaczonych okresami przejściowymi..
Według Kuhna paradygmaty to podejścia, które proponują drogę naprzód dla społeczności naukowej. Kuhn zagłębia się w strukturę nauk i wyjaśnia, że przeplatają się one z dwoma okresami: normalnym i rewolucyjnym..
Faza normatywna występuje, gdy istnieje model, który pozwala wyjaśnić obserwowaną rzeczywistość. W tym momencie członkowie społeczności naukowej mają wspólne ramy badawcze, matrycę dyscyplinarną lub paradygmat..
Według Iana Hackinga, filozofa, w tej fazie nauka nie stara się rozwiązywać anomalii, które mogą się pojawić, ale raczej „odkrywa to, co chce odkryć”.
Problem w tym, że kiedy gromadzi się wiele anomalii, naukowcy zaczynają kwestionować paradygmat i właśnie w tym momencie rozpoczyna się okres kryzysowy, w którym naukowcy są skłonni przetestować każdą teorię, która pozwala na rozwiązanie anomalii..
Z drugiej strony, faza rewolucyjna ma miejsce, gdy w rzeczywistości pojawiają się anomalie, których z góry ustalony model nie jest w stanie wyjaśnić, powodując rozwój nowego; Tak rodzą się wyłaniające się paradygmaty.
Te nowe paradygmaty zastępują wadliwy paradygmat i po zaakceptowaniu powracają do fazy normatywnej. W tym sensie nauka jest działalnością cykliczną.
Należy zauważyć, że dla Kuhna koncepcja wyłaniających się paradygmatów wyklucza nauki społeczne. W rzeczywistości we wstępie do swojej książki autor wyjaśnia, że rozwinął ten termin, aby ustalić różnicę między naukami przyrodniczymi a naukami społecznymi..
Kuhn uzasadnia to stanowisko, twierdząc, że w naukach społecznych nie ma zgody co do natury problemów naukowych i metod, które należy zastosować. Dlatego te nauki nie mogły kierować się modelem ani paradygmatem.
Teoria heliocentryczna stanowi wyłaniający się paradygmat, ponieważ zmieniła sposób analizy rzeczywistości. Przede wszystkim heliocentryczna teoria Kopernika wyjaśniła, dlaczego planety wydawały się cofać, gdy badano ich położenie..
Co więcej, teoria ta zastąpiła teorię geocentryczną Ptolemeusza; es deir, przyjęto, że słońce jest środkiem układu i że planety, w tym Ziemia, obracają się wokół niego.
Jednak teoria Kopernika nie została w pełni rozwinięta, ponieważ filozof ten zasugerował, że planety poruszają się po orbitach cyklicznych..
Podobnie, teoria Darwina dotycząca ewolucji gatunków, doboru naturalnego i przetrwania najlepiej przystosowanych stanowią wyłaniające się paradygmaty..
Obecnie wyłaniające się paradygmaty są częścią wszystkich aspektów społeczeństwa, nie tylko nauk przyrodniczych, jak początkowo proponował Thomas Kuhn..
Paradygmaty istnieją między innymi w świecie biznesu, w naukach społecznych czy w kulturze. Na przykład w naukach społecznych, a konkretnie w językoznawstwie, istnieje paradygmat postpozytywizmu.
W związku z tym Robert Rulford napisał w kolumnie The Globe and Mail że paradygmaty nie kończą się na jednym obszarze wiedzy, ale przechodzą od nauki do kultury, od kultury do sportu i od sportu do biznesu.
Największą przeszkodą w rozwoju pojawiających się paradygmatów jest „paraliż paradygmatu”. Termin ten odnosi się do odrzucenia nowych modeli analizy rzeczywistości, przylegających do obecnych modeli, nawet jeśli nie są one w stanie wyjaśnić anomalii. Przykładem tego było początkowe odrzucenie teorii heliocentrycznej Kopernika..
Jeszcze bez komentarzy