Plik ekologia kulturowa Wynika z wzajemnych powiązań między ekologią a antropologią ekonomiczną, aby spróbować zrozumieć interakcję między kulturą a środowiskiem. Do jej rozwoju przyczyniły się prace przeprowadzone w pierwszej połowie XX wieku przez Juliana Stewarda, Leslie White i Gordona Childe..
Dyscyplina ta podkreśla wzajemne uwarunkowania między kulturowymi formami społeczeństwa a jego szczególnym środowiskiem naturalnym. Jej najbardziej efektywnym polem zastosowania są społeczeństwa najbardziej bezpośrednio związane ze środowiskiem naturalnym.
Z drugiej strony, w nowoczesnych, zglobalizowanych i wysoce technicznych społeczeństwach relacja jest bardziej zapośredniczona przez komponent technologiczny. Zgodnie z tym podejściem antropologicznym rozwój społeczny nie jest liniowy, a zatem nie przebiega zgodnie z szeregiem z góry określonych etapów..
Wręcz przeciwnie, postuluje się rozwój wieloliniowy, w którym każde społeczeństwo rozwija swoją kulturę w wyniku szczególnej interakcji ze swoim specyficznym środowiskiem naturalnym. Ekologia kulturowa otworzyła drzwi do wizji rozwoju kulturalnego i społecznego człowieka jako części przyrody.
Indeks artykułów
Na twórcę koncepcji ekologii kulturowej wskazany jest Julian Steward w swojej pracy z 1935 roku, Teoria zmiany kultury: metodologia ewolucji wieloliniowej. W nim Steward definiuje ekologię kulturową jako badanie zmian kulturowych dokonanych w celu przystosowania się do środowiska.
Tutaj ustala się cel ekologii kulturowej, aby określić, w jakim stopniu modele zachowań związane z eksploatacją środowiska wpływają na inne aspekty kultury.
Następnie dyscyplina ta osiągnęła swój szczyt w latach 60. i 70. XX wieku dzięki pracom różnych badaczy z zakresu antropologii ekonomicznej..
Zaproponowana przez Stewarda metoda podkreślenia wpływu środowiska naturalnego na rozwój kultury ma zasadniczo charakter opisowy. Polega na dokumentowaniu technologii wykorzystywanych przez członków społeczeństwa w celu czerpania korzyści ze środowiska.
Następnie ustalane są wzorce zachowań, które rozwijają się w tym procesie ingerencji środowiska naturalnego. Aby ostatecznie określić, w jaki sposób te wzorce zachowań kształtują środowisko kulturowe tego społeczeństwa.
Dla ekologii kulturowej istota ludzka jest częścią ekosystemu utworzonego przez wzajemne powiązania między środowiskiem naturalnym i kulturowym. Mówiąc dokładniej, środowisko kulturowe jest częścią naturalnego ekosystemu, warunkującego wzajemnie kulturę i środowisko naturalne..
Człowiek rozwija swoje narzędzia, technologie i interpretacje środowiska, aby dostosować się do środowiska. Z kolei te technologie i ogólnie działanie człowieka modyfikują również środowisko naturalne. W rzeczywistości ewolucja kulturowa byłaby szczególną formą ewolucji biologicznej..
W zasadzie całe społeczeństwo ludzkie w taki czy inny sposób utrzymuje stosunki ze swoim naturalnym środowiskiem. Jednak relacje te są tym bliższe, im niższy jest rozwój technologiczny wspomnianego społeczeństwa..
W związku z tym wskazano, że ekologia kulturowa jako dyscyplina naukowa przejawia się w całym swoim potencjale w badaniu tradycyjnych struktur społecznych, gdyż w tego typu społeczeństwach jest ona bezpośrednio zależna od środowiska naturalnego, w którym ma największy wpływ na ich kulturę..
Na przykład w społeczeństwach łowieckich i zbierackich ich istnienie zależy od naturalnych cykli. Oznacza to, że kultura, którą rozwijają, jest ściśle związana ze środowiskiem.
Ziemia reprezentuje płodność, życie w słońcu i wodzie, a zatem wszystkie te naturalne czynniki wyrażają się w formach kulturowych. Bogowie wody, słońca czy natury pojawiają się jako matki wszystkiego, tak zwana Pacha mama tubylców andyjskich.
Badania te mogą dotyczyć społeczeństw z przeszłości (diachroniczne) lub obecnych (synchronicznych), takich jak społeczności wiejskie lub rdzenne grupy etniczne, które nadal istnieją. Z drugiej strony, im bardziej społeczeństwo oddala się od uzależnienia od środowiska naturalnego, tym bardziej jego formy kulturowe reagują na inne czynniki. W ten sposób we współczesnym społeczeństwie największą determinantą kulturową jest technologia, aw mniejszym stopniu środowisko naturalne..
Ekologia kulturowa jawi się jako alternatywa dla podejścia funkcjonalistycznego w antropologii ekonomicznej. Funkcjonalizm badał społeczeństwa jako zamknięte systemy lokalne, których komponenty i zjawiska były zdeterminowane wewnętrznie..
Podczas gdy podejście ekologii kulturowej pojmowało społeczeństwa jako systemy otwarte w ścisłej zależności od ich środowiska naturalnego. W ten sposób wywodzi się z myśli neoewolucjonistycznej zastosowanej na polu społeczno-kulturowym..
Zrozumienie kultury jako ciągłości historii naturalnej, choć z jej własnymi, determinującymi zasadami. Dla ekologii kulturowej kultura jest dla ludzi sposobem przystosowania się do wymagań środowiska naturalnego.
Ekologia kulturowa zakwestionowała wizję klasycznego ewolucjonizmu społecznego, który przypisywał społeczeństwom liniową i uniwersalną ewolucję. Innymi słowy, pojmował historię społeczną jako liniową sekwencję z góry określonych etapów, przez które wszystkie społeczeństwa musiały przejść jednakowo..
Dla Stewarda historia społeczna jest wieloliniowa, w której każde społeczeństwo rozwija własną sekwencję faz w swoim wzajemnym powiązaniu ze swoim naturalnym środowiskiem..
W procesie adaptacji do przekształcania pewnych elementów środowiska w zasoby ekologia kulturowa identyfikuje pewne czynniki. Najważniejszymi czynnikami są technologia i organizacja pracy.
Czynniki te rozwijają się w historycznej dynamice interakcji między społeczeństwem a środowiskiem naturalnym. Ponadto technologia, a zwłaszcza organizacja pracy, determinują inne elementy kulturowe, takie jak instytucje i praktyki społeczne..
Ekologia kulturowa jako dyscyplina antropologiczna, część traktowania populacji ludzkich w społeczeństwie jako części ekosystemu. W tym sensie niektórzy ekolodzy kulturowi stosują metody ekologiczne, zakładając sieci pokarmowe, mierząc przepływy energii i materii między społeczeństwem a środowiskiem naturalnym..
Obejmują takie pojęcia, jak nośność ekosystemu, w tym ekosystemu społecznego. Oznacza to, że biorąc pod uwagę dostępne zasoby technologiczne, specyficzne środowisko naturalne, określają liczbę ludności, którą można utrzymać.
Uwzględniono również relacje wymiany, które zachodzą między populacjami ludzkimi. Na podstawie dostępnych informacji interpretują, w jaki sposób formy kulturowe przystosowały się do tych warunków..
W badaniach ekologii kulturowej przejawiały się trzy nurty: deterministyczny, możliwy i „interakcjonistyczny”..
Pierwsza zakłada zdecydowany wpływ środowiska przyrodniczego na rozwój kulturowy..
W miarę możliwości uważa się, że czynniki środowiskowe ograniczają możliwe opcje rozwoju kulturalnego. Oznacza to, że możliwość przypisuje mniej lub bardziej prawdopodobieństwo jednej lub drugiej ekspresji kulturowej. W tym przypadku człowiek i jego kultura odgrywają aktywną rolę w rozwijaniu jednej lub drugiej możliwości..
Wreszcie podejście „interakcjonistyczne” zakłada całkowitą współzależność między kulturą a środowiskiem, wzajemnie wpływając na siebie..
Ekologia kulturowa jest krytykowana za to, że przedstawia pewien ciężar determinizmu środowiskowego. Innymi słowy, zdaniem jej krytyków, dyscyplina ta przywiązuje zbyt dużą wagę do czynników środowiskowych w rozwoju form kulturowych..
Wynika z tego, że ekologia kulturowa nie docenia wpływu relacji między grupami społecznymi, co skutkuje wizją społeczeństw odłączonych, zdeterminowanych niemal wyłącznie przez ich środowisko naturalne..
Chociaż ta krytyka dotyczy wielu ekologów kulturowych, prawda jest taka, że oryginalne tezy Stewarda odbiegają od tej wizji. Ojciec ekologii kulturowej zawsze zakładał, że człowiek i środowisko naturalne warunkują się wzajemnie (podejście „interakcjonistyczne”).
Jednym z centralnych elementów każdego społeczeństwa jest religia, jako sposób nawiązywania relacji z bogami i centrum światopoglądu każdej kultury. Ekologia kulturowa interpretuje religię jako produkt ideologiczny wynikający z interakcji ludzi z ich naturalnym środowiskiem.
Bogowie i obrzędy byłyby formami interpretacji i regulacji naturalnych procesów niezbędnych dla określonej kultury. Na przykład cykle deszczowe dla rolnictwa lub okresowe katastrofy w postaci burz są interpretowane jako boskie decyzje..
Cała wizja naturalnego wszechświata została pierwotnie opracowana na metafizycznych podstawach, które zostały ułożone w zbiór idei religijnych. Stąd rytuały wywodzą się jako sposoby wpływania na decyzje lub stany umysłu bóstwa.
Już w XXI wieku podejście wywodzące się z ekologii kulturowej umożliwiło poszukiwanie nowych sposobów obcowania z naturą. Przykładem tego jest tak zwana święta ekologia Fikreta Berkesa (1999).
Ten autor badał sposoby odnoszenia się do przyrody przez grupy etniczne północnej Kanady. Później próbował wydobyć słuszne orientacje dla społeczeństwa miejskiego w poszukiwaniu równowagi z naturą.
Tradycyjnie myśl zachodnia wykluczała człowieka z natury, przeciwstawiając człowiekowi naturalnemu. Główne znaczenie podejścia ekologii kulturowej polega na umieszczeniu człowieka jako części przyrody, a nie przed nią, i pojmuje historię społeczną jako ciągłość historii naturalnej.
Z drugiej strony zerwał z linearną i uniwersalną wizją ewolucji społecznej, proponując podejście wieloliniowe i lokalne, bez konieczności rezygnacji z ustanowienia wspólnych i ogólnych czynników wpływających na rozwój społeczeństw ludzkich..
Ma to istotne reperkusje w rozważaniach na temat tych współczesnych społeczeństw, które nie mają takiego samego rozwoju technologicznego jak społeczeństwo zachodnie, ponieważ w linearnej wizji antropologii klasycznej społeczeństwa te uznano za stagnację w fazie prymitywnej..
Zgodnie z tą koncepcją każde społeczeństwo powinno przejść przez te same etapy rozwoju. Chociaż zgodnie z ekologią kulturową uważa się, że społeczeństwa te mają tylko inny sposób odnoszenia się do swojego środowiska naturalnego.
Wszystko to stworzyło możliwość zajęcia się nowymi problemami badawczymi i metodologiami z zakresu nauk społecznych. Przede wszystkim umożliwił rozwój prac interdyscyplinarnych i transdyscyplinarnych, w których socjologowie, fizycy, zoologowie i geografowie mogli wejść we wspólną dziedzinę..
Ekologia kulturowa przyczyniła się do złożonego procesu, który obecnie zachodzi, zapoczątkowania koncepcji potrzeby zrównoważonego rozwoju.
Jeszcze bez komentarzy