Ruben Dario (1867-1916), prawdziwe nazwisko Félix Rubén García Sarmiento, był nikaraguańskim dziennikarzem, dyplomatą i pisarzem wybitnym w dziedzinie poezji. Uważany jest za twórcę i największego przedstawiciela literackiego modernizmu wśród wszystkich hiszpańskojęzycznych poetów.
Ze względu na swoje zdolności literackie nazywany był „księciem liter kastylijskich”. Uważany jest za najbardziej wpływową postać XX wieku na poetyckim poziomie latynoskim. Jego autorytet i wskazówki dotyczące lirycznych pisarzy tego wieku nie mają sobie równych. Z pewnością człowiek innowacyjny, z wielką determinacją i wpływem na sferę społeczną i kulturalną..
Indeks artykułów
Rubén Darío urodził się w mieście Metapa (obecnie Ciudad Darío), 18 stycznia, piątek 1867 r. Był pierworodnym z małżeństwa pana Manuela Garcíi i pani Rosy Sarmiento, dwóch drugich kuzynów, których miłość przedłużyła syna i udało im się skonsumować związek kościelny i małżeński.
Niestety, Manuel García miał problemy z alkoholem i był kobieciarzem, co skłoniło Rosę Sarmiento do opuszczenia domu w pełnej ciąży, aby począć syna Félixa Rubéna w mieście Metapa, gdzie udała się do schronienia.
Na dłuższą metę para rozwiązała swoje różnice i poczęła dziewczynę o imieniu Cándida Rosa. Niestety dziewczynka zmarła kilka dni po urodzeniu. Strata spowodowała kolejny rozpad związku García-Sarmiento, więc Rosa opuściła męża i zamieszkała z synem w mieście León..
W mieście León przyjęła je ciotka Rosy Bernarda Sarmiento, która mieszkała z pułkownikiem Félixem Ramírezem Madregilem. Z biegiem czasu Rosa Sarmiento wczuła się w innego mężczyznę, z którym przeniosła się do Choluteca, departamentu w Hondurasie, ustanawiając swoje miejsce zamieszkania w ludnym San Marcos de Colón i pozostawiając Rubén..
W dokumentach chrztu poety jego pierwsze nazwisko brzmiało García. Jednak w tych miejscach rodzina jego ojca znana była od wielu pokoleń z nazwiska Darío. Poeta przyjął to drugie i wyjaśnił to później w swojej autobiografii.
Oto jak wyraził to sam Rubén Darío:
„Zgodnie z tym, co powiedzieli mi starsi z tego miasta z mojego dzieciństwa, jeden z moich prapradziadków miał na imię Darío. W małym miasteczku wszyscy znali go jako Don Darío; swoim synom i córkom, przez Daríos, Daríos.
W ten sposób pierwsze nazwisko zniknęło do tego stopnia, że moja prababcia ze strony ojca już podpisała Rita Darío; a to, zamienione na patronimiczne, nabrało wartości prawnej; Cóż, mój ojciec, który był kupcem, prowadził wszystkie swoje interesy pod nazwiskiem Manuel Darío ”...
Rubén Darío spędził pierwsze lata życia w León pod opieką tych, których uważał za swoich prawdziwych rodziców: Bernardy i Félix, swoich pradziadów. Tak bardzo kochał swoich pradziadków, że w szkole podpisywał się jako „Félix Rubén Ramírez”.
Był cudownym dzieckiem. Według niego, nauczył się czytać od trzeciego roku życia. Czytał wcześnie, zgodnie z jego autobiografią, Tysiąc i jedna noc, Don Kichot, Zawody Cycerona, Biblia, pośród innych. Książki o gęstej treści dla dorosłego, o ileż bardziej dla dziecka, a jednak pożerał je z zapałem.
Miał niewielki kontakt z rodzicami. Jego matka pozostała w Hondurasie, a ojciec rzadko go odwiedzał. Nazwał tego ostatniego „wujkiem Manuelem” i nigdy nie nawiązał z nim zbyt bliskiej relacji..
Po śmierci wuja, pułkownika Félixa Ramíreza, około 1871 roku, jego rodzina znalazła się w tarapatach finansowych. Wszystko powinno być ograniczone do minimum. Wiele lat później, z powodu tego samego kryzysu monetarnego, pomyślano nawet o nauczeniu dziecka zawodu krawiectwa.
Studiował w różnych instytucjach w mieście León, aż w wieku 13 lat zaczął kształcić się u jezuitów. Niezbyt przyjemne doświadczenie, które później uchwycił w swoich pismach, niosąc ze sobą pewne nieporozumienia.
W 1879 roku napisał już sonety. W wieku 13 lat wydał swoją pierwszą publikację w gazecie, zwaną elegią Łza, konkretnie w Termometr, gazeta miasta Rivas z 1880 roku.
Współpracował także w León z magazynem literackim Praca pisemna. Ze względu na swoją wczesną produktywność literacką został ochrzczony jako „dziecięcy poeta”.
W jego pierwszych listach zauważono wyraźny wpływ Núñez de Arce, Zorrilla, Ventura de la Vega i Campoamor, uznanych wówczas poetów hiszpańskich. Z biegiem czasu zainteresował się Victor Hugo i jego rozległą pracą. Ten francuski poeta miał decydujący wpływ na jego twórczość literacką.
Jego teksty od początku miały tendencje do liberalizmu, by stawić czoła wszelkim narzuconym myślom. Kościół katolicki nie uniknął tego. Jezuita, kompozycja, którą opublikował w 1881 roku, jest tego wyraźnym przykładem.
Mając zaledwie 14 lat miał gotowy materiał do wydania swojej pierwszej książki, którą nazwał Wiersze i artykuły prozą. Jednak został opublikowany dopiero pięćdziesiąt lat po jego śmierci..
Dzięki swojej uprzywilejowanej pamięci był chwalony. W tamtych czasach często widywano go jako poetę zapraszanego na publiczne imprezy i spotkania towarzyskie, aby recytować jego poezję i innych znanych pisarzy..
Już wtedy, mając zaledwie 14 lat, liberalni politycy postanowili zabrać go do Managui i nominowali go przed kongresem na wyjazd do Europy na studia, jako zachętę do jego wielkich talentów literackich. Pomimo możliwości zdobycia kredytu, odmówił mu Pedro Joaquín Chamorro y Alfaro.
Polityk, który skrócił swoją podróż, był niczym innym jak przewodniczącym kongresu. Chamarro, z wyraźną konserwatywną tendencją, nie zgadzał się z antykościelnymi pismami Darío, stąd jego odmowa. W rezultacie postanowiono wysłać młodego poetę na studia do znanego nikaraguańskiego miasta Granada..
Pomimo kuszącej propozycji Rubén Darío zdecydował się pozostać w Managui. Tam utrzymywał płodne i młode życie dziennikarskie, współpracując jednocześnie z gazetami. Przyszłość Y Kolej.
W 1882 roku młody poeta wypłynął do Salwadoru. Tam chronił go Rafael Zaldivar, prezydent republiki. Był oczarowany talentami młodego pisarza, gdy przedstawił go mu poeta Joaquín Méndez..
W Salwadorze Rubén Darío spotkał się z Francisco Gavidią, znanym salwadorskim poetą, specjalistą od poezji francuskiej. Wraz z nim młody Nikaraguańczyk eksperymentował, próbując dostosować francuskie wersety aleksandryjskie do miernika kastylijskiego..
Darío był tak urzeczony wersetem aleksandryjskim, że stał się wspólną cechą jego poezji i ogromnego ruchu poetyckiego, który później zrodził: modernizmu..
W Salwadorze Rubén Darío cieszył się dużą popularnością. Był zapraszany w wielu modnych miejscach na wysokich stanowiskach i elitarnych grupach literackich, uczestniczył nawet w obchodach stulecia Bolívara..
Z powodu odwrócenia losu zaczął cierpieć z powodu problemów finansowych, a sytuacja pogorszyła się, gdy zachorował na ospę. Cała ta seria niefortunnych wydarzeń zmusiła go do powrotu do rodzinnego kraju w 1883 r. Jednak uzyskany bagaż kulturowy i intelektualny miał niezmierną wartość..
Rubén Darío wrócił do León, gdzie przebywał tylko przez krótki czas, stamtąd udał się do Granady, aby ponownie zamieszkać w Managui. Tam pracował w Bibliotece Narodowej.
Genialnie kontynuował pracę nad poetyckimi innowacjami, jego praca nie ustała. Miał kolejną książkę gotową na rok 1884: Listy i wiersze. Publikacja ta również została przełożona, widząc światło w 1888 roku pod nazwą Pierwsze notatki.
Pomimo tego, że był spokojny i miał stałą produkcję, Darío nie czuł się pełny w Managui. Jego przyjaciel Juan José Cañas polecił mu wyjazd do Chile, aby kontynuować swój rozwój. Rubén tak uczynił iw 1886 r., 5 czerwca, wyruszył na te nowe ziemie..
Valparaíso przyjął nikaraguańskiego poetę 19 dni po opuszczeniu Managui, 24 czerwca. Po przybyciu na ziemie chilijskie chronili go poeci Eduardo de la Barra i Eduardo Poirier, dzięki dobrym koneksjom uzyskanym w Managui..
Poirierowi udało się znaleźć w gazecie młodemu poecie pracę w Santiago Czas, w lipcu tego samego roku. Tam też, jakiś czas później, współpracował z gazetą The Herald. Brał udział w różnych konkursach literackich, uzyskując uznanie za swoje osiągnięcia literackie.
W Chile nie było różowo. Rubén Darío cierpiał z powodu ciągłych ataków ze strony arystokracji tego kraju, która niejednokrotnie go upokarzała, uważając go za niezdolnego do chodzenia z nimi ze względu na jego niskie pochodzenie. Kilkakrotnie był też niepełnosprawny finansowo.
Pomimo upokorzeń i urazów, jego talent zwyciężył, co pozwoliło mu zdobyć renomowanych przyjaciół. Pedro Balmaceda Toro był jednym z nich, niczym więcej i niczym innym, jak synem obecnego prezydenta. Otrzymał również wielkie wsparcie od Manuela Rodrígueza Mendozy, któremu zadedykował swój pierwszy tomik wierszy: Kolczatki.
Pomiędzy wzlotami i upadkami, odrzuceniami i akceptacjami, w 1888 roku opublikował książkę, która naznaczyła jego życie i twórczość, a która ustąpiła miejsca formalnemu pojawieniu się literackiego modernizmu: niebieski. Tekst nie od razu stał się hitem wśród publiczności, ale zebrał entuzjastyczne recenzje od koneserów, w tym hiszpańskiego Juana Valery.
Valera był znanym pisarzem, z długą karierą i wielkim reperkusją w świecie literackim. Hiszpan, pod wpływem prac Nikaraguańczyków, opublikowanych w 1988 r. W Bezstronny, gazeta madrycka, dwie notatki dla Rubéna Darío.
W tych listach hiszpański pisarz podkreślił wielką wartość tekstów Rubéna Darío, uznając go za „utalentowanego prozaika i poetę”. Jednak nie wszystko było różowe, Valera skrytykował także nadmierne wpływy francuskie i nadużywanie galijskości.
Te listy Valery odegrały decydującą rolę w promowaniu kariery i twórczości Rubéna Darío, które były rozpowszechniane w dużej części znaczącej prasy latynoamerykańskiej. Rubén Darío, po tylu potknięciach, zaczął dostrzegać owoce swojego wysiłku.
Dzięki rekomendacjom Valery literacka jakość niebieski i sława, którą zdobył po latach pracy, zaczęły napływać oferty pracy. Gazeta Naród, jeden z najbardziej reprezentatywnych Argentyny, dał mu stanowisko korespondenta.
Po wysłaniu pierwszej kolumny do Naród, młody poeta wrócił do Nikaragui. Przybył 7 marca 1889 r. Do portu w Koryncie. Już w León został triumfalnie przyjęty.
Jego pobyt w Nikaragui był krótki. Kilka dni później wyjechał do San Salvador, gdzie zaraz po przyjeździe objął stanowisko dyrektora gazety. Unia, gazeta rozpowszechniająca jednolite idee w Ameryce Łacińskiej.
W San Salvador poślubił Rafaelę Contreras Cañas, córkę Álvaro Contreras, znanego mówcy z Hondurasu. Ślub odbył się w 1890 roku, 21 czerwca.
Zaraz po ich ślubie doszło do zamachu stanu na ówczesnym prezydencie Salwadoru Francisco Menéndez. Najbardziej traumatyczne było to, że zamachu dokonał generał Ezeta, który poprzedniego dnia był gościem na weselu poety..
Gdy tylko doszedł do władzy, Ezeta postawił zarzuty Darío, który stanowczo odmówił i pod koniec czerwca wyjechał do Gwatemali. Jego żona pozostała w Salwadorze. W tym czasie prezydent Gwatemali Manuel Lisandro Barillas rozpoczął przygotowania do wojny z Salwadorem i niedawno ustanowioną dyktaturą..
Rubén Darío nie mógł milczeć i nawet w obliczu możliwych niebezpieczeństw, na które mogła uciekać jego żona, opublikował w Bezstronny, gwatemalska gazeta, kolumna zatytułowana „Czarna historia”, w której nienawidził zdrady popełnionej przez Ezetę.
Podczas pobytu w Gwatemali podali mu adres gazety Wieczorna poczta, wydany wtedy. Korzystając z rozkwitu swojej kariery w Gwatemali, w tym samym roku opublikował drugą edycję swojej książki niebieski, z większą zawartością, w tym listami Valery jako prologiem.
Również Azul w swojej drugiej edycji zaprezentował pojawienie się tzw Złote sonety (Wenus, Caupolicán i De Invierno), oprócz Echos (trzy wiersze napisane w języku francuskim) i Medaliony.
W 1891 roku Rubén Darío ponownie spotkał Rafaelę Contreras. 11 lutego tego roku postanowili poświęcić swoje śluby zakonne w katedrze w Gwatemali..
Gazeta informuje o cięciu budżetu przez rząd Gwatemali Wieczorna poczta przestał otrzymywać fundusze i musiał zostać zamknięty w czerwcu. Z tego powodu poeta zdecydował się pojechać do Kostaryki, aby zobaczyć, jak sobie radzi. W sierpniu tego roku Rubén Darío osiadł z żoną w stolicy kraju, San José..
Znów perypetie gospodarcze zapukały do jego drzwi, tym razem w ważnym momencie: narodzinach jego pierworodnego Rubéna Darío Contreras w 1891 roku, 12 listopada. Poeta ledwo utrzymywał rodzinę sporadycznymi pracami, sława przeleciała i niewiele po niej pozostawała.
Próbując znaleźć poprawę swojej sytuacji, poeta w 1892 roku wrócił do Gwatemali, a stamtąd udał się do Nikaragui. Po przybyciu do swojego kraju był zaskoczony, że został mianowany członkiem delegacji, która udała się do Madrytu z okazji 400. rocznicy odkrycia Ameryki. Spełniło się jego marzenie o wyjeździe do Europy.
Poeta przybył do Hiszpanii 14 sierpnia 1892 r. W Madrycie nawiązał kontakt z wybitnymi poetami i pisarzami tamtych czasów, takimi jak: José Zorrilla, Salvador Rueda, Gaspar Núñez (którego podziwiał od dzieciństwa), Emilia Pardo Bazán, Juan Valera (dzięki której zdobył sławę), między innymi.
Powiązania otworzyły mu drzwi, które pozwoliły mu osiągnąć stabilność, za którą tak bardzo tęsknił. Jednak wśród niespodziewanej radości nagle ogarnął go głęboki smutek. Po powrocie do Nikaragui otrzymał wiadomość, że jego żona ciężko zachorowała, umierając 23 stycznia 1893 roku..
Poeta po krótkiej żałobie odnowił więź ze swoją dawną miłością: Rosario Murillo. Rodzina panny młodej lobbowała za ich małżeństwem i to zrobili..
W kwietniu 1893 r. Udał się z żoną do Panamy, gdzie otrzymał niespodziewane spotkanie z Kolumbii: prezydent Miguel Antonio Caro mianował go konsulem honorowym w Buenos Aires. Darío, nie myśląc o tym, zostawił żonę w Panamie i wyruszył w podróż do Argentyny.
W przejściowych transferach wyjechał do Nowego Jorku, gdzie spotkał słynnego kubańskiego poetę José Martí. Natychmiast istniało gigantyczne połączenie między nimi. Stamtąd udał się, aby spełnić kolejne wielkie marzenie o młodości: udał się do miasta światła, Paryża.
W stolicy Francji został poprowadzony do życia bohemy, gdzie poznał poetę, którego tak podziwiał i który wywarł tak wielki wpływ na jego twórczość: Paula Verlaine'a. Jednak spotkanie z jego idolem zakończyło się niepowodzeniem.
Wreszcie 13 sierpnia przybył do Buenos Aires. Jego żona została w Panamie i czekała na drugie dziecko, które nazwaliby Darío Darío i które niestety zmarło na tężec, ponieważ jego babcia przecięła nożyczkami bez dezynfekcji pępowiny.
Stanowisko w Buenos Aires, choć było honorowe, ponieważ nie było reprezentatywnej populacji Kolumbii, pozwoliło mu na kontakt z intelektualistami i prowadzenie rozpusty. Nadużywał alkoholu w taki sposób, że kilkakrotnie musieli udzielać mu pomocy lekarskiej.
Między życiem bohemy a ekscesami Rubén Darío nie zaprzestał współpracy z kilkoma gazetami jednocześnie, w tym z: The Nation, The Press, The Weather, The Tribune, pośród innych.
Rosa Sarmiento, matka poety, zmarła 3 maja 1895 roku. Chociaż poeta prawie nie miał z nią do czynienia, jej śmierć bardzo go zaniepokoiła. Jakby tego było mało, w październiku tego samego roku rząd Kolumbii zlikwidował konsulat honorowy, co oznaczało dla poety znaczny upadek gospodarczy..
Ze względu na utratę pracy, która pozwoliła mu utrzymać rozpustne życie, wybrał pracę jako sekretarz dyrektora generalnego poczty i telegrafu Carlosa Carlesa..
To w Buenos Aires, gdzie opublikował Rzadki, kompilacja poświęcona pisarzom, którzy najbardziej przyciągnęli jego uwagę. Jednak jego arcydziełem, tym, które naprawdę naznaczyło literacki ruch modernistyczny i które opublikował również na ziemi argentyńskiej Proza profanum i inne wiersze.
Sam Rubén Darío, w drodze proroctwa, wskazał w swojej autobiografii, że wiersze tego dzieła będą miały ogromny zasięg. Jednak, jak to często bywa, od razu tak nie było.
Pod koniec 1898 r. Jako korespondent ds Naród, Darío wyruszył w nową przygodę do Europy, a konkretnie do Hiszpanii, aby opisać wszystko, co dotyczy tragedii, która wydarzyła się w tym samym roku.
Aby wypełnić swoje zobowiązanie, wysyłał do gazety cztery miesięczne teksty wyjaśniające szczegółowo, jak Hiszpania została pokonana przez Stany Zjednoczone w tak zwanej wojnie hiszpańsko-amerykańskiej..
Pisma te zostały później zebrane w książce Współczesna Hiszpania. Kroniki i relacje literackie, opublikowany w 1901 roku. W tej pracy poeta z Nikaragui wyraża głęboką empatię dla Hiszpanii i swoją wiarę w jej uporządkowanie, nawet wbrew przeciwnościom.
Jego twórczość wywarła taki wpływ, że poruszyła włókna młodych poetów, którzy postawili na obronę i umocnienie modernizmu na ziemiach hiszpańskich. Są wśród nich między innymi: Ramón María del Valle-Inclán, Juan Ramón Jiménez, Jacinto Benavente.
W 1899 roku w ogrodach Casa de Campo w Madrycie Rubén Darío spotkał Franciscę Sánchez de Pozo, córkę ogrodnika. Poetka była nadal prawnie żonata, jednak nie było to wymówką, by być z nią.
Skończyło się na tym, że była jego towarzyszką u schyłku życia. Francisca wydała na świat czworo dzieci, z których tylko jedno przeżyło. Przez resztę lat poeta poświęcił się intensywnemu życiu, pomagając w rozpowszechnianiu swojej twórczości, wzmacniając swój wpływ na życie ówczesnych poetów..
Będąc między Panamą a Nowym Jorkiem, ponownie postawił stopę na ziemi Nikaragui. Na próżno wystąpił ze swoją starą żoną o rozwód, ale został przyjęty w swoim mieście z honorami. Tak wielki był szacunek i szacunek, że objął stanowisko ambasadora Nikaragui w Madrycie.
Pomimo jego wielkiego wpływu i wielu publikacji, trudno mu było nadążyć za swoją ambasadorską pensją, więc zwrócił się do przyjaciół, w tym do Mariano Miguela de Val, aby móc przetrwać..
Po odłożeniu placówki dyplomatycznej w swoim kraju, Darío poświęcił się kontynuowaniu produkcji książek. Sprawił, że stał się sławny Śpiewam dla Argentyny, na wniosek Naród.
Już w tamtych czasach objawy spowodowane przez uzależnienie od alkoholu były bardziej wyraźne, poważnie pogarszając jego stan zdrowia. Miał ciągłe kryzysy psychiczne i nie przestawał wywyższać idei związanych ze śmiercią.
W 1910 r. Udał się do Meksyku, aby upamiętnić, wraz z innymi urzędnikami, stulecie niepodległości Meksyku. Dyktator Porfirio Díaz odmówił przyjęcia go, jednak Meksykanie dali mu triumfalną ucztę.
W tym samym roku podczas krótkiego pobytu na Kubie i pod wpływem alkoholu próbował popełnić samobójstwo. W 1912 r. Odbył tournée po Ameryce Łacińskiej i poświęcił się pisaniu swojej autobiografii. Następnie udał się na Majorkę, a po wybuchu II wojny światowej postanowił wrócić do Ameryki, aby bronić idei pacyfistycznych..
Opuszczając Europę, zostawił żonę i dwoje dzieci. Przejechał przez Gwatemalę i dotarł do Nikaragui. Już wtedy stan jego zdrowia był opłakany. Zmarł 7 stycznia 1916 roku w León, ukochanej krainie swojego dzieciństwa..
Pośmiertne wyróżnienia trwały kilka dni. Wydarzeniom przewodniczył Simeón Pereira y Castellón, biskup León. Jego szczątki zostały pochowane tego samego roku, 13 lutego, w katedrze w León..
- Kolczatki (1887).
- Rymy (1887).
- niebieski (1888).
- Epicka piosenka ku chwale Chile (1887).
- Pierwsze notatki (1888).
- Proza profanum i inne wiersze (1896).
- Pieśni życia i nadziei. Łabędzie i inne wiersze (1905).
- Oda do mitry (1906).
- Wędrująca piosenka. Madryt (1907).
- Wiersz jesienny i inne wiersze (1910).
- Śpiewam dla Argentyny i inne wiersze (1914).
- Lira pośmiertna (1919).
- Rzadki. (1896).
- Współczesna Hiszpania (1901).
- Pielgrzymki (1901).
- Karawana mija (1902).
- Ziemie słoneczne (1904).
- Sprzężenie zwrotne. (1906).
- Wycieczka do Nikaragui i tropikalnego Intermezzo (1909).
- Litery (1911).
- Wszystko w locie (1912).
- Życie Rubéna Darío napisane przez siebie (1913).
- Wyspa złota (1915)
- Historia moich książek (1916).
- Rozproszona proza (sekcja zwłok, 1919).
Jeszcze bez komentarzy